In het hier en nu
– ook in deze vreemde tijden
vol onzekerheid
vol onduidelijkheid
weinig om op te verheugen
genoeg om voor te vrezen –
toch bij onszelf te blijven

Aandacht voor aandacht
De focus op focus

Interessante materie
die mij
en mijn leerlingen en studenten
vele stappen verder heeft gebracht
inclusief gereedschap
om om te kunnen gaan
met dit ‘tijdelijke abnormaal’
om ‘in onszelf’ en ‘in de muziek’
te zijn
voor het geval dat
we daar ook nu voor kiezen

In de muziek
Over musiceren, studeren en het brein
Amsterdam University Press (2019)

Gezond verstand
vertelt ons vaak al wat
door onderzoek wordt
bevestigd

Zo logisch
dat als we duf zijn
of dorst hebben
of moe zijn
of gefrustreerd raken
we niet optimaal functioneren

Ons lichaam
laat ons
luid en duidelijk weten
wanneer we
wel of niet in staat zijn om
te leren

Nou nog leren
luisteren…

Pagina 19
In de muziek
Over musiceren, studeren en het brein
Amsterdam University Press 2019

Alleen
thuis musiceren
zonder muziekmaatjes

Het gaat nog wel even duren
voor we weer samen
mogen zijn
klanken mogen delen
een gezamenlijk verhaal
mogen vertellen

Samen
mogen grinniken
grapjes maken
aandachtig luisteren
naar elkaars mooie lijnen
verdwijnen
in het muzische groepsgevoel
groepsgeluid
groepsklanken
groepsemoties

Samen
verwonderen
verheugen
spetteren
moe worden
toe zijn aan pauze
zin hebben in volgende week

Alleen
maar toch samen
in verbeelding
klankvoorstelling
elkaar alvast leren kennen…

Pagina 73
In de muziek | Over musiceren, studeren en het brein
Amsterdam University Press 2019

Je eigen verhaal vertellen
uitdrukking geven aan
je eigen gevoel
je eigen stem
jezelf kunnen zijn
jezelf mogen zijn
jezelf uiten
in alle vrijheid
in eigen vertrouwen
omdat het mag
omdat het kan…

Pagina 191
In de muziek
Amsterdam University Press (2019)

Noten uit ons instrument rammelen
alsopeentypemachine
kennen en kunnen we allemaal

Er ontstaat geluid
maar eigenlijk weten we niet
wat er gaat klinken
‘bolletje-greep’
noemen de didactici dat

Naar bladmuziek kijken
en daardoor
weten hoe het klinkt
is waar we naar streven
zodat
de klankvoorstelling
altijd aanwezig is
en onze spieren
in beweging zet

Maar soms is dat gewoon nog
niet mogelijk
omdat we nog niet zover zijn
of omdat muziek
soms ook gewoon heel vreemd is
verbazingwekkend

Niets mis mee
blijf je verbazen
en neem je eigen verbazing
serieus
misschien wel een aardige
ook voor de
rest van ons leven…

Pagina 147
In de muziek
Amsterdam University Press
Augustus 2019

Kalm blijven
is niet makkelijk
en al helemaal niet
in Corona-tijden

Ook tijdens het muziek maken
zijn er talloze – kleine of grotere –
momenten die ons
ietwat uit balans kunnen doen
geraken

Ik denk dan niet zozeer
aan voorspelen of performen
(wat in Corona-tijden helegaar niet meevalt)
maar juist aan al die momenten
– kleine of grotere –
in de muziek zelf

Hoge passages
expressieve passages
snelle passages
harde passages (of juist heel zacht)
en natuurlijk in het algemeen:
moeilijke passages

Ze ‘triggeren’
ons alarmsysteem
en geven ons fysieke (armen/nek/vingersennogveelmeer)
en mentale (‘oh nee, daar komt die lastige passage!!!!!’)
spanning

Tijdens het oefenen
mogen we onszelf uitnodigen om
kalmte te vinden
kalmte te bewaren
en deze
kalmte te trainen

In mijn boek daarom
diverse hoofdstukken
over kalm blijven
in de muziek
en in het dagelijks leven…

In de muziek
(Over musiceren, studeren en het brein)
Amsterdam University Press 2019

Ach
wat heb ik wel niet
allemaal gedaan in die studeerkamer
wat nauwelijks zin had
of misschien zelfs tegen me werkte

Afgeprutst en aangeprutst
mijn gedachten elders
uit het raam
bij het weekend dat nog komen zou
waardanookmaar
maar niet bij het studeren
niet bij het oefenen

Daarom hier
een kort fragment
uit een hoofdstuk
– superleuk om te schrijven –
over wat je vooral niét moet doen
thuis
in dat kamertje
in je uppie

Pagina 215
In de muziek
Amsterdam University Press

Wat is de link tussen
wijnproeven en expressiviteit?

Hoe groter de woordenschat van een wijnproever
hoe meer smaaknuances
hij of zij kan waarnemen

Op dat gegeven (wetenschappelijk onderzocht)
is deze oefening gebaseerd

Dynamiek = karakter, sfeer en emotie
maak maar mooie lijsten
en breid ze de komende periode uit
hoe meer details
hoe leuker

Deze oefening
staat op pagina 196
bij het hoofdstuk over
expressie
een van mijn favoriete onderwerpen
in mijn boek
niets leuker dan
en niets belangrijker dan
waar we het uiteindelijk
allemaal voor doen…

Meer informatie (theorie en oefeningen) vind je in
In de muziek
Over musiceren, studeren en het brein
Wieke Karsten
Amsterdam University Press

Wat ik als muziekstudent
zo lastig vond
was het leren zelf

Het leek me
al dan niet
te overkomen
soms direct
soms schijnbaar nooit
soms wel maar alleen alsdan
bijvoorbeeld
als de omstandigheden
gunstig waren
het brein
en ik
gefocust…

Begrijpen wat leren is
in de hersenen
een biologisch proces
een groeiproces
van cellen en uitlopers
bood mij troost
en begrip
en geduld

In mijn boek daarom daarover
veel meer
maar voor nu
een klein stukje
uit pagina 28

In de muziek
(Over musiceren, studeren en het brein)
Wieke Karsten
Amsterdam University Press

Deze oefening (pagina 122)
heb ik bedacht
om leerlingen te laten ervaren
hoe ze timing kunnen studeren

Timing van diverse ritmes
– hoe voelt het verschil
tussen een triool
en vier 16-en –
maar ook
de muzikale richting voelen
binnen zo’n sliert
naar een noot toe

Varieer ook
met ‘waarnaartoe’
dus niet steeds naar de lage noot
maar juist naar een hoge

Ga eens van boven naar beneden
varieer met de volgorde
of…

Verzin vooral heel veel meer
variaties op ditzelfde thema
voel de puls
voel de cadans
kruip in de muziek
geniet…

Veel speel- en lesgeefplezier gewenst!

Wieke Karsten
In de muziek
Amsterdam University Press 2019