Ik had dit begrip
lang niet gehoord
ietwat ouderwets
maar toch mooi

Het zegt iets over
een wens
een verlangen
een behoefte aan
een ontstaan
van iets
van vorm

Niet alleen over kwaliteit
hoewel dat ook
mag zijn
toon
klank
vorm
toonvorm
klankvorm
toonvoorstel
toonvoorstelling
klankvorming

Geen toonvorming
zonder klankvoorstelling

We kunnen pas vormen
als we ook ervaren
kneden
kleien
uitproberen
fantaseren
voelen
proeven
innerlijk horen
geluid
klank
toon
toonvormingvoorstellingsvermogen…

Er zijn van die leerlingen
ideaal
prettig
fijn
om les aan te geven
geven energie
soort van vanzelf
zij doen het
volgens het boekje

Maar welk boekje?
wiens boekje?
van de leerling?
of reageert die
prettige leerling
volgens ons boekje?

Hoe reageren wij
dan
op leerlingen
die niet
volgens dat boekje
reageren?

Vinden we
dat die leerling
meer zijn of haar
best moet doen
ons
tegemoet
moet komen?

Of gaan wij
op zoek naar die leerling
proberen
hem of haar
te begrijpen
te waarderen
te laten leren
te laten
zijn wie zij zijn?

Ieder mens
iedere leerling
is anders
en mag anders
mogen zijn

Anders
maar gelijkwaardig
moet mogen
reageren
volgens zijn of haar
eigen boekje…

Een ‘eind’ examen
is meer dan een afsluiting
het is de start
van de rest van jouw leven

Een cijfer vertelt niet
wie jij bent
maar waar je staat
volgens een meetlat
op weg naar een toekomst

Geloof niemand
die zegt
dat je niet kunt leren
dat jouw plafond is bereikt
jouw vermogen tot groei
is oneindig

Mijmer
waar je
10 jaar na nu
wilt zijn
wilt gaan
wilt staan
wilt zijn
wie je reeds bent
gisteren en morgen

Kijk om je heen
kijk naar binnen
en ga

Met een potlood
op de lessenaar
of het tafelblad
zo heb ik geleerd
om
ritmes te begrijpen.

Toen ik ging
lesgeven
beviel me
dit
helemaal niet.

Voor mijn gevoel
had tikken
te weinig of zelfs niets
te maken met het gevoel
van ritme
van puls
van timing
van schwung.

Sinds jaar en dag
laat ik daarom
mijn leerlingen
ritmes zeggen
met klankwoorden
als pa en pam
en tadedamtedaadedam
of tam of
onzeeigennamen
fruit en pannenkoeken
ikganaaramsterdam
of waterdanookmaar
spontaan
ontstaat.

Laatst
ging een leerling
zelf
tikken met een potlood
op de lessenaar
omdat hij dat
in andere lessen
ook deed.

Opnieuw raakte het me hoe
on-
muzisch het klonk
zo
letterlijk
en toch zo bezijden
de klinkende
waarheid…

Als we leren musiceren
vergelijken met
het leren
van moedertaal
dan valt
wat mij betreft
samen improviseren
onder samen praten
of
beter:
onder brabbelen.

Zodra een jong kind
klanken
kan nabootsen
start hij met
brabbelen.

Iedere ouder
zal
ervaren dat
brabbelen
een waardevolle
vorm van communicatie is.

Iedere
ook beginnende
leerling
kan
met slechts drie noten
of zelfs nog minder
samen met ons
eindeloos
musiceren
oftewel
improviseren
oftewel
praten
oftewel
brabbelen
oftewel:
ga dat gesprek aan!

Een collega
maakte mij attent
op de waarde
van een
mooie finale
tijdens de muziekles
of een repetitie.

Bijvoorbeeld
door te eindigen
met een gezamenlijk
musiceermoment
waar iedereen
leerling en docent
speler, zanger en dirigent
een gedeeld gevoel
van meesterschap
ervaren.

‘Wat is het heerlijk om te musiceren,
ik heb nu al zin in volgende week! ‘

Zijn opmerking
inspireert mij
en maakt me ervan bewust
dat
mijn finales
niet altijd grande
zijn
en
bewuster
spannender
en vast
veel effectiever
mogen.

Ik ga ermee
aan de slag
experimenteren
uitproberen.

Jonge voetballertjes
een training
ze rennen
spelen
schoppen
tegen de bal
tegen elkaar
glijden uit
modder op hun benen
gras tussen hun tanden
nat van de regen
spelen voetbal
voelen voetbal
leren voetbal
ervaren voetbal
met elkaar
met de trainer
de hele tijd
volop bezig

Wellicht
gaan ze straks
ook een bal
trappen tegen
de muur
de garagedeur
hun leerproces
gaat door
omdat ze willen
omdat ze weten
wat ze kunnen doen
met die bal
met dat been
met dat andere been
of bijna weten
niet helemaal
maar wel bijna…

Van mij
mag onze muziekles
ook erg
op training lijken