Je eigen verhaal vertellen
uitdrukking geven aan
je eigen gevoel
je eigen stem
jezelf kunnen zijn
jezelf mogen zijn
jezelf uiten
in alle vrijheid
in eigen vertrouwen
omdat het mag
omdat het kan…
Pagina 191
In de muziek
Amsterdam University Press (2019)
Noten uit ons instrument rammelen
alsopeentypemachine
kennen en kunnen we allemaal
Er ontstaat geluid
maar eigenlijk weten we niet
wat er gaat klinken
‘bolletje-greep’
noemen de didactici dat
Naar bladmuziek kijken
en daardoor
weten hoe het klinkt
is waar we naar streven
zodat
de klankvoorstelling
altijd aanwezig is
en onze spieren
in beweging zet
Maar soms is dat gewoon nog
niet mogelijk
omdat we nog niet zover zijn
of omdat muziek
soms ook gewoon heel vreemd is
verbazingwekkend
Niets mis mee
blijf je verbazen
en neem je eigen verbazing
serieus
misschien wel een aardige
ook voor de
rest van ons leven…
Pagina 147
In de muziek
Amsterdam University Press
Augustus 2019
Kalm blijven
is niet makkelijk
en al helemaal niet
in Corona-tijden
Ook tijdens het muziek maken
zijn er talloze – kleine of grotere –
momenten die ons
ietwat uit balans kunnen doen
geraken
Ik denk dan niet zozeer
aan voorspelen of performen
(wat in Corona-tijden helegaar niet meevalt)
maar juist aan al die momenten
– kleine of grotere –
in de muziek zelf
Hoge passages
expressieve passages
snelle passages
harde passages (of juist heel zacht)
en natuurlijk in het algemeen:
moeilijke passages
Ze ‘triggeren’
ons alarmsysteem
en geven ons fysieke (armen/nek/vingersennogveelmeer)
en mentale (‘oh nee, daar komt die lastige passage!!!!!’)
spanning
Tijdens het oefenen
mogen we onszelf uitnodigen om
kalmte te vinden
kalmte te bewaren
en deze
kalmte te trainen
In mijn boek daarom
diverse hoofdstukken
over kalm blijven
in de muziek
en in het dagelijks leven…
In de muziek
(Over musiceren, studeren en het brein)
Amsterdam University Press 2019
Ach
wat heb ik wel niet
allemaal gedaan in die studeerkamer
wat nauwelijks zin had
of misschien zelfs tegen me werkte
Afgeprutst en aangeprutst
mijn gedachten elders
uit het raam
bij het weekend dat nog komen zou
waardanookmaar
maar niet bij het studeren
niet bij het oefenen
Daarom hier
een kort fragment
uit een hoofdstuk
– superleuk om te schrijven –
over wat je vooral niét moet doen
thuis
in dat kamertje
in je uppie
Pagina 215
In de muziek
Amsterdam University Press
Wat is de link tussen
wijnproeven en expressiviteit?
Hoe groter de woordenschat van een wijnproever
hoe meer smaaknuances
hij of zij kan waarnemen
Op dat gegeven (wetenschappelijk onderzocht)
is deze oefening gebaseerd
Dynamiek = karakter, sfeer en emotie
maak maar mooie lijsten
en breid ze de komende periode uit
hoe meer details
hoe leuker
Deze oefening
staat op pagina 196
bij het hoofdstuk over
expressie
een van mijn favoriete onderwerpen
in mijn boek
niets leuker dan
en niets belangrijker dan
waar we het uiteindelijk
allemaal voor doen…
Meer informatie (theorie en oefeningen) vind je in
In de muziek
Over musiceren, studeren en het brein
Wieke Karsten
Amsterdam University Press
Wat ik als muziekstudent
zo lastig vond
was het leren zelf
Het leek me
al dan niet
te overkomen
soms direct
soms schijnbaar nooit
soms wel maar alleen alsdan
bijvoorbeeld
als de omstandigheden
gunstig waren
het brein
en ik
gefocust…
Begrijpen wat leren is
in de hersenen
een biologisch proces
een groeiproces
van cellen en uitlopers
bood mij troost
en begrip
en geduld
In mijn boek daarom daarover
veel meer
maar voor nu
een klein stukje
uit pagina 28
In de muziek
(Over musiceren, studeren en het brein)
Wieke Karsten
Amsterdam University Press
Deze oefening (pagina 122)
heb ik bedacht
om leerlingen te laten ervaren
hoe ze timing kunnen studeren
Timing van diverse ritmes
– hoe voelt het verschil
tussen een triool
en vier 16-en –
maar ook
de muzikale richting voelen
binnen zo’n sliert
naar een noot toe
Varieer ook
met ‘waarnaartoe’
dus niet steeds naar de lage noot
maar juist naar een hoge
Ga eens van boven naar beneden
varieer met de volgorde
of…
Verzin vooral heel veel meer
variaties op ditzelfde thema
voel de puls
voel de cadans
kruip in de muziek
geniet…
Veel speel- en lesgeefplezier gewenst!
Wieke Karsten
In de muziek
Amsterdam University Press 2019
In deze vreemde tijden
waarbij vooruitkijken
geen zin lijkt te hebben
maken we pas op de plaats
Thuis muziek oefenen
was altijd al een
ietwat onderbelicht onderwerp
in veel muzieklessen
maar nu extra belangrijk
vanwege het online
gebeuren
waarbij de zelfstandigheid
van de leerling
opeens overduidelijk voorop
komt te staan
Mijn boek In de muziek
(augustus 2019)
is dus eigenlijk
precies op tijd
verschenen
Vandaar de komende weken
passages
ter inspiratie
ter leering ende vermaeck…
Bijvoorbeeld deze oefening
op pagina 109
bij een van de hoofdstukken
over het werken
aan interpretatie:
Muziek onderdeel laten worden
van het dagelijks leven
van onze leerlingen
is het thema van deze serie blogs
Een collega gaf een
ongelooflijk eenvoudig
maar ook ongelooflijk
krachtig idee:
‘Ik moedig mijn jonge leerlingen
aan om regelmatig een spreekbeurt
te houden in hun klas
over iets dat met hun muziekmaken
te maken heeft
Dat kan zijn over hun hobby in het algemeen
over hun instrument in het bijzonder
over een componist
hun jeugdorkest
of wat dan ook maar…’
Zo’n voorstel
zo’n aanmoediging
van de docent
– niet alleen
nadat de leerling er zelf mee is gekomen
maar juist vantevoren –
kan een wereld van verschil maken…
Er is een enorm verschil
tussen leerlingen
die opgroeien in een gezin
mét muziek
of in een gezin
zónder muziek
Het gaat dan, bijzonder genoeg
niet alleen om spelende
of zingende familieleden
maar vooral om de vraag
hoe belangrijk muziek is
in het dagelijks leven
van het gezin
waar de leerling opgroeit
De hersenen van een kind
worden ook muzikaal bedraad
terwijl het kind zelf nog niet speelt
maar wel luistert naar
beweegt op en
geniet van muziek,
live gespeeld
of van audio en/of video
In een gezin
waar muziek niet alleen
achtergrondgeruis is maar
waar ook werkelijk genoten wordt
waar over muziek gesproken wordt
verwonderd wordt
gelachen wordt
Alleen dat al is het startpunt van
de muzikale bedrading
van het brein van de leerling
Wij docenten
kunnen de ouders van onze leerlingen
daar bewust van maken
hen meenemen in dit ontwikkelingsverhaal
speellijsten doorsturen
en hen vragen bepaalde muziek niet eenmaal
maar vaak, vaker en nog vaker af te spelen
De ouders aanmoedigen
samen met hun kinderen
naar muziek te luisteren
naar musici te kijken
naar concerten te gaan
persoonlijke verhalen te vertellen
over het belang van muziek
in hun eigen leven…
